Tree of Light Mercatorplein

Geleend Licht (van de buren)

Gevonden Hout (van de straat)

Gedeelde Verhalen (van mooie mensen)

Over de Tree of Light

Niet het gebrek aan geld, maar de schaamte en het gevoel van minderwaardigheid is het probleem van mensen die in de schuldhulpverlening terechtkomen’ aldus Toni, een ervaringsdeskundige uit de schuldhulpverlening. Het is niet de reikende hand van allerlei instellingen die het verschil gaan maken, er moet een fundamentele andere zienswijze komen op het verschil arm en rijk en geslaagd en mislukt. Die gedachte heeft StroomWest ter hand genomen.

StroomWest is een autonoom performance-collectief dat zich beweegt op het ‘niemandsland tussen kunst en kerk’ en deze beide uitersten verbindt door dat wat verborgen is, in het licht te stellen. Zo organiseerde StroomWest in 2012 Lijdensweg West, een kunstroute in het publieke domein die speelde met het thema lijden. Dit initiatief kreeg landelijke bekendheid.

In lijn met dit streven kwam Rikko Voorberg, artistiek leider StroomWest met het idee van de Tree of Light. Dit initiatief, gebaseerd op een gelijknamig project in Orlando Florida is niet enkel een hoogwaardig artistiek lichtsculptuur, maar presenteert ook een omkering van de maatschappelijke verhoudingen. In deze boom staat niet de kracht van de veryuppende wijk centraal, die sterker en aantrekkelijker wordt door de ZZP-ers en tweeverdieners die de Baarsjes mooi wonen vinden. Hierin wordt aandacht gevraagd voor de kracht en de belangrijke bijdrage van mensen die het niet gemakkelijk hebben in de wijk. Te denken valt hierbij aan ouderen met een klein pensioentje, mensen die ziek of slecht ter been zijn, jonge mensen met fikse schulden, gezinnen die niet rond kunnen komen en winkeliers die de huur echt niet kunnen betalen.

Voor de verlichting van deze boom lenen we lampjes van mensen die al weinig hebben. We vragen hen om met hun lampje de buurt te verlichten, als symbool van het feit dat zij onmisbaar zijn in een samenleving. Armoede de wereld uit is een mooi streven, maar begint niet met meer geld voor mensen maar meer waardering voor de kracht van mensen die het niet breed hebben.

Geleend Licht

ALI

Werkt in een kringloop en vindt dat erg belangrijk. ‘Het is goed voor het milieu en hergebruik is best wel belangrijk.’
AICHA

Werkte in de verpleging en vind vooral de aandacht belangrijk. Met oudere mensen even een sigaretje met ze roken of koffie met ze drinken. ‘Dat is het mooist’
RENATE

Vind het heerlijk om mensen te bedienen. En het is voor haar zelf gezellig ook. Ze zet koffie op het dagactiviteiten-centrum en houdt van dat contact.
EROL

Ex-verslaafde die werkt in de geestelijke gezondheidszorg. Hij maakt eten voor ‘de jongens’ en organiseert uitstapjes.
CYRAQUE

Straatmuzikant, ongedocumenteerd en vluchteling. Vraagt niets dan liefde van zijn publiek en zal die altijd geven. Hij leeft voor de muziek en speelt om anderen te zien genieten.
JENNIFER

Vind dat je de overheid niet alles alleen kan laten opknappen en organiseert met buurtouders onder andere creatieve middagen voor de kinderen. Alles voor een goede buurt.
MARCEL

Houdt bij wie er komt voor de lunch in het buurthuis. Maakt brommend geintjes met iedereen en zal blij zijn als die verrekte feestdagen voorbij zijn. Kan hij weer op zijn plekkie zitten.
SOEFJAN

Kok bij buurtcentrum. Verzint voortdurend nieuwe creaties voor de lunch en kan zijn geluk niet op als iemand ‘lekker’ roept tijdens de door hem bereide lunches.
FIETSENMAKER

In de schuldsanering, maar zit niet stil. Met kunst- en vliegwerk levert hij vlekkeloze reparaties af. Zo probeert hij zijn hoofd een beetje boven water te houden en de buurt te dienen.
JERRY

Vind het belangrijk dat hij altijd barmhartig is en wil zijn. En hij is er trots op dat hij gelooft.
VINCENZA

Geeft Nederlandse les aan Marokkaanse vrouwen bij hen thuis om de drempel zo laag mogelijk te houden.
OUMAR

Ongedocumenteerde vluchteling. Laat geen gelegenheid voorbijgaan om zijn diepe dankbaarheid uit te spreken voor de hulp van de vele Amsterdammers aan de vluchtelingen in de stad.
ROSITA

Heeft het niet zo makkelijk, maar is drie dagen per week in het buurthuis te vinden om te helpen koken. Altijd vriendelijk en deelt graag uit.
CORRINE

Momenteel werkloos. Geeft sporttraining (Chi-Kung, een chinese beweegvorm) aan mensen met weinig geld die ziek, beperkt of oud zijn. Om hun gezondheid te verbeteren.
YVONNE

Geeft meditatielessen. Begon met een uurtje vrijwillig meditatieles. Werkt nu vier dagen in de week als vrijwilliger.
NADIA

Als je haar vraagt of ze iets belangrijks doet, weet ze het niet. Ondertussen is ze gastouder voor twee Nederlandse kinderen die het thuis niet redden. ‘Anders ben ik toch maar alleen’, aldus Nadia.
ERNST

Gaat rond langs buurtcentra en vraagt wat hij kan betekenen. Veegt sneeuw, brengt flessen weg en is altijd de vriendelijkheid zelf.
TUTI

Op leeftijd. Knipt één keer in de drie maanden een jongetje van 2,5 jaar oud en is erg trots dat ze “haar oude vak weer heeft opgepakt”.
BAYISSA

Ongedocumenteerde vluchteling. Laat geen gelegenheid voorbijgaan om zijn diepe dankbaarheid uit te spreken voor de hulp van de vele Amsterdammers aan de vluchtelingen in de stad.
NICKY

Dakloos. Wil oordeelvrij leven en is nieuwsgierig naar alles en iedereen. Als hij bij de boom staat te kijken, krijgt hij een oppepper van Erol (zie elders). ‘Kom op jongen, hou vol.’
HENK

Verfwinkeleigenaar. Moet wegens hoge huren de winkel opgeven. Was dertig jaar een baken van vertrouwen en kende iedereen. Met problemen kon je altijd bij hem terecht.
BEREND

Antwoord elke vraag met een ter plekke verzonnen rapgedicht, want ‘ vriendschap is een verdienschap, en ik doe een heitje voor een karweitje, appeltje eitje’
FRITS

Vroeger kon hij niks zelf repareren en was de fietsenmakersrekening enorm hoog. Nu wil hij vanuit het dagactiviteiten-centrum een fietsenwerkplaats beginnen. Een goedkope. ‘Dat is een mooie manier om veel mensen te helpen.’
FRED

Heeft het niet gemakkelijk nu zijn vriend erg ziek is. ‘Zou je beterschap voor mijn vriend Wim willen wensen onder de boom?’ Bij deze, Fred.
VERISSIMO

Buurtbewoonster. Helpt in de keuken bij een buurthuis, kocht meteen een lampje voor de boom en haalde haar buurman over er ook eentje te doneren
OSMAN

Ongedocumenteerde vluchteling. Is intensief bezig voor de rechten van vluchtelingen in dit land. Schrijft opiniestukken en is onvermoeibaar. ‘Ik word nog eens burgemeester van Amsterdam’ aldus Osman.
MARIO

Buurtwinkeleigenaar. Werkt alle dagen van ’s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat, kent de buurtgenoten bij naam en is hartelijk, vriendelijk en persoonlijk.
RUDY

Werkt als fulltime-onderhouds-vrijwilliger bij een organisatie voor mensen met een beperking. Twee keer volledig afgekeurd. Wat hij nog kan doen, doet hij met volle overgave.
OTTO

Chefkok die de grote restaurants achter zich heeft gelaten en nu de scepter zwaait in de voor-2-euro-lunchen keuken van een buurthuis. ‘Je wil iets goeds doen voor de mensen die niet makkelijk hebben, in plaats van de chique wereld bedienen.’
GONDA

Is de moeder van het buurthuis. Ze kent iedereen, kookt fantastische maaltijden en brengt altijd groot leven in de brouwerij.
FRANK

Staat achter de balie bij een buurthuis. Nu het professioneler is geworden, verwijst hij vooral mensen door. Hij wordt wel eens moe van de vele ellende die mensen ervaren en probeert te doen wat hij kan.
VERISSIMO’S BUURMAN

Werd door zijn buurvrouw overgehaald om ook een lampje te doneren, zie ‘VERISSIMO’

StroomWest is een autonoom performance-collectief dat zich beweegt in het ‘niemandsland tussen kunst en kerk’. StroomWest verbindt deze beide uitersten door dat wat verborgen is, in het licht te stellen. Zo organiseerde StroomWest in 2012 Lijdensweg West, een kunstroute in het publieke domein die speelde met het thema lijden. Dit initiatief kreeg landelijke bekendheid.

StroomWest werkt in wisselende samenstelling aan haar projecten. Een overzicht van de makers die aan de Tree of Light werkten, vindt u op deze pagina.

Meer informatie over StroomWest is te vinden op: www.stroomwest.nl

Rikko Voorberg is artistiek leider van StroomWest. Naast kunstenaar/theatermaker is Voorberg theoloog en gemeentestichter. Binnen StroomWest zoekt Voorberg naar overeenkomsten en verschillen tussen kunst en geloof. De spanning tussen deze twee werelden vindt hij in situaties “dat je op straat gaat zitten met mensen die wel geïnteresseerd zijn in het verhaal, maar niet in de kerk.” Hij wil mensen met verschillende achtergronden “uit hun comfortzone halen en dan ontdekken waar we staan. Wat vinden we belangrijk? Waar leven we voor?”

Voor de Tree of Light bedacht Voorberg het concept, leende hij licht, verzamelde hij verhalen en hielp hij mee bij de constructie van de boom.

De Tree of Light past binnen het dogma dat Voorberg met StroomWest opstelde:

De vloer is leeg. Geen geloof, kennis of spiritualiteit is vereist voor het betreden ervan.
De ruimte is leeg. Geen geloofsovertuiging mag als dwingend of bindend worden gepresenteerd.
Elke overtuiging is de persoonlijke overtuiging van de desbetreffende maker, niets meer.
Een toevallige gezamenlijke overtuiging mag nooit worden overbelicht of door trucage worden gezocht. Wat er is, dat is er en kan elk moment verdwijnen.
Verdraaiing van de werkelijkheid ten einde een ander te winnen voor het eigen gelijk is ten strengste verboden.
Eenvoudige verkettering van derden is ten strengste verboden.
Elk ingenomen standpunt is een standpunt in het hier-en-nu, elk standpunt kan ingenomen voor de duur waarin de maker dat verlangt.
Liturgische vieringen in één en dezelfde traditie zonder tegengeluid zijn niet toegestaan.
De bijeenkomst vindt plaats in een performanceruimte zonder podium of tribune.
Er is geen voorganger die antwoorden kan geven. Iedereen is maker.

Tessa Hendriks (1987) woont en werkt in Amsterdam. In 2010 is ze afgestudeerd aan de HKU (Utrecht) daar deed ze de docentenopleiding beeldende kunst, in 2011 studeerde ze af aan het KASK (Gent) bij de richting Beeld en Installatiekunst. Hendriks maakt schuilplaatsen en lichttuinen. Om te ontsnappen middenin de werkelijkheid, om te verstoppen en te spelen, te ontdekken. Vanuit een deconstructief proces ontstaan werelden, waarvan onduidelijk is of ze in opbouw of juist in afbraak zijn. Open plekken bieden ruimte voor invulling door de toeschouwer. Ze wil graag belangrijke kunst maken, ruimtes waar mensen vrolijk, speels en nieuwsgierig van worden en dat dan de wereld beter wordt. Daarom houdt ze zich ook bezig met exposeren op uiteenlopende plekken en mogen mensen vaak meedoen en denken.

Voor de Tree of Light werkte Hendriks samen met StroomWest. Zij tekende voor ontwerp, constructie en bouw van de boom. Dankzij haar open houding kwamen buurtbewoners graag een praatje maken. Zo werd de Tree of Light een echt buurtproject dat zelfs de altijd roerige jaarwisseling onbeschadigd overleefde.

Ander werk van Tessa Hendriks is te vinden op www.tessahendriks.com. Bouwverhalen over de Tree of Light zijn te lezen op haar weblog.

Tim Mooij-Knip van dp51 photography werkte eerder samen met StroomWest, onder andere in de projecten Lijdensweg West en Nachtmis@Casa Rosso (Nuit Blanche 2012). Mooij won de “People of Amsterdam” portretwedstrijd 2011, en zijn werk werd o.a. aangekocht door Insinger de Beaufort Private Bank, P14 art collection, Basis Amsterdam en Heesterveld Community. Onder barre weersomstandigheden fotografeerde Mooij de “opening” van de Tree of Light.

Marit van den Berg is fotografe. Ze specialiseert zich in portret-, portfolio- en festivalfotografie. Haar vrije werk kenmerkt zich door een geheel eigen stijl die zijzelf karakteriseert als intergalactisch. Voor de Tree of Light maakte Van den Berg de foto’s van de geleende lichten. Hierin zijn zeer bescheiden sporen van haar vrije werk terug te vinden.

Alfard Menninga is in het dagelijks leven organisatie-adviseur. Daar houdt hij zich bezig met vraagstukken op het grensvlak van mens en IT. Buiten zijn werk is hij één van de vaste medewerkers van StroomWest. Zo werkte hij onder andere mee aan de performances die StroomWest in het kader van Nuit Blanche 2012 en 2013 opzette. Voor de Tree of Light verzamelde Menninga lichten en verhalen en bouwde hij from scratch de website waar u nu naar kijkt.

Geen goed kunstproject zonder toegewijde sponsors. De Tree of Light kwam tot stand dankzij bijdragen van:

Foto's

Klik op de foto voor een groter exemplaar.

‹›×

Contact

Op dit moment is de Tree of Light opgeslagen. Maar natuurlijk kan zij zo weer opgebouwd worden: met geleend licht van uw buren, gevonden hout uit uw buurt en geleende verhalen van de mensen naar wie u nieuwsgierig bent.

De Tree of Light leent zich uitstekend voor combinaties met meerdaagse evenementen, of verrassingsoptredens.

Voor meer informatie over de Tree of Light, of voor een offerte-aanvraag kunt u contact opnemen met rikko@stroomwest.nl.